Kadınlar, kadınlar...

Bugün 8 Mart “Dünya Kadınlar Günü.” Kısaca 8 Mart’ın tarihçesine göz atarsak. 8 Mart 1857 tarihinde ABD’nin New York kentinde 40.000 dokuma işçisi daha iyi çalışma koşulları istemiyle bir tekstil fabrikasında greve başladı. Ancak polisin işçilere saldırması ve işçilerin fabrikayı kilitlemesi, ardından da çıkan yangında işçilerin fabrika önünde kurulan barikatlardan kaçamaması sonucu çoğu kadın 129 işçi can verdi.

26-27 Ağustos tarihinde Danimarka’nın Kopenhag kentinde 2. Enternasyonale bağlı kadınlar toplantısında, Almanya Sosyal Demokrat Partisi’nin önderlerinden 8 Mart 1857 tarihindeki tekstil fabrikası yangınında ölen kadın işçiler anısına 8 Mart’ın “Internationaler Frauentag” (International Women’s Day) olarak anılması önerisi getirildi ve öneri oybirliğiyle kabul edildi.

İlk yıllarda belli bir tarih saplanmamıştı, fakat her zaman ilkbaharda anılıyordu. Tarihin 8 Mart olarak belirlenişi, 1921’de Moskova’da gerçekleştirilen 3. Uluslar arası Kadınlar Konferansı’nda gerçekleşti. Adı da “Dünya Emekçi Kadınlar Günü” olarak belirlendi. I. Ve II. Dünya Savaşı yılları sırasında bazı ülkelerde kutlanması yasaklanan Dünya Kadınlar Günü, 1960’lı yılların sonunda ABD’de de kutlanmaya başlaması ile birlikte daha güçlü bir şekilde gündeme geldi. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, 16 Aralık 1977 tarihinde 8 Mart’ın “Dünya Kadınlar Günü” olarak anılmasını kabul etti.

8 Mart’ın Türkiye sürecine bir göz atmak gerekirse; Türkiye’de 8 Mart Dünya Kadınlar Günü ilk kez 1921 yılında “Emekçi Kadınlar Günü” olarak kutlanmaya başladı. 1975 yılında ve onu izleyen yıllarda daha yaygın ve sokaklara taşınacak bir şekilde kutlanmaya başladı. “Birleşmiş Milletler Kadınlar On Yılı” programından Türkiye’nin de etkilenmesiyle, 1975 yılında “Türkiye 1975 Kadın Yılı” kongresi yapıldı. 12 Eylül 1980 Askeri Darbesi’nden sonra dört yıl süreyle herhangi bir kutlama yapılmadı. 1984’ten itibaren her yıl çeşitli kadın örgütleri tarafından “Dünya Kadınlar Günü” kutlanmaya devam ediyor.

Evet bugün 8 Mart Kadınlar Günü. Bir günlüğüne olsa da kadınları anlamaya çalışmak, dinlemek, değer verdiğini hissettirmek çok zor olmasa gerek. Hisli bir adamın dediği gibi:

Sonuçta sevilen her kadın güzel bir şarkıdır, bütün sözlerini hatırlayamazsın belki ama melodisi aklında kalır…

Lütfen bugün çevremizdeki sevdiğimiz bir kadına bir demet çiçek alıp verelim. Bu kişinin illa sevgiliniz ya da eşiniz olmasına gerek yok. Annenize, kardeşinize, apartmanınızın giriş katında kedileriyle birlikte yaşayan yaşlı Ayşe teyzeye, her sabah sokakta size gülümseyen çiçekçi Gülten’e, bir huzurevinin penceresine başını yaslanıp geçmişe dalmış emekli öğretmen Fatma Hanım’a ya da meşhur şiirdeki Fahriye Abla’ya. 

En azından sadece bugün için bile “Hepimiz Kadınız” diyebilecek yürekli ADAM’lara ihtiyacımız var.
 

The 1975 - Woman